Bệnh và điều trị, Phòng và điều trị bệnh trâu, bò, gia súc
Bệnh sán lá gan ở bò sữa (FASCIOLOSIS)
1.Nguyên nhân
Do hai loài Fasciola hepatica, Fasciola gigantica gây ra, thường ký sinh ở ống dẫn mật, ký chủ trung gian là ốc nước ngọt. Sán có hình lá liễu, kích thước 2-7cm màu đỏ tươi, rộng 5-12 mm.
2. Phương thức truyền lây và chu kỳ phát triển
Fasciola trưởng thành ký sinh trong ống dẫn mật của bò, đến lúc sán đẻ trứng, trứng theo dịch mật vào ruột. Sau đó theo phân ra ngoài gặp điều kiện thuận lợi 10-25 ngày trứng hình thành Miracidium, Miracidium chui ra ngoài bơi tự do trong nước, gặp ký chủ trung gian là ốc vào cơ thể ốc phát triển ở gan sinh sản vô tính tạo ra nhiều cercaria có hình dạng như con nòng nọc, sau khi thành thục Cercaria chui ra khỏi cơ thể ốc bơi tự do trong nước và bám vào ngọn cỏ tạo kén nếu trâu bò ăn cỏ ăn phải kén lớp vỏ kén bị phá hủy ấu trùng được giải phóng và di chuyển đến gan ống dẫn mật ký sinh và gây bệnh cho bò.
3. Triệu chứng
Con vật suy nhược, ăn ít, niêm mạc nhợt nhạt, lông xù xì dễ nhổ nhất là 2 vùng bên sườn và dọc xuống ức, thủy thủng ở mắt, yếm ngực, nhai lại yếu, khát nước, tiêu chảy xen lẫn táo bón. Bò gầy dần, ho, vàng da nặng có thể chết. Phù thũng ở những vùng thấp của cơ thể như 4 chân, nách, ngực, vùng hầu.
4. Bệnh tích
– Ống mật trong gan dày lên rõ rệt, giống cành cây, mổ ra có nhiều sán lá ký sinh trong đó, viêm loét ống dẫn mật.
– Trên mặt gan của gia súc bị bệnh có vết di hành của sán lá ( màu vàng trắng) và xuất huyết do các mô bị phá hủy. Nặng sẽ gây xơ gan.
– Hàng ống dẫn mật giảm có mủ, gan có những điểm hoại tử, niêm mạc tăng sinh thành những u trong đó có nhiều bạch cầu hạt
5. Phòng bệnh
– Vệ sinh phòng bệnh:
+ Cần vệ sinh thức ăn, nuốc uống, bãi chăn thả đặc biệt là cỏ cho bò ăn, nên rửa và phơi khô trước khi cho bò ăn để hạn chế bò ăn phải mầm bệnh từ cỏ.
+ Ủ phân diệt chứng và ấu trùng sán.
– Diệt ốc – kí chủ trung gian truyền bệnh: sử dụng Sulfate đồng (CuSO4), pha thành dung dịch và phun lên cây thủy sinh, cỏ mọc dưới nước để diệt các loài ốc Limnae. Thoát nước cho các bãi chăn sình lầy; nuôi thả, bảo vệ các loài động vật ăn ốc như vịt, chim.
– Chăm sóc nuôi dưỡng bò tốt, có thể dùng các sản phẩm như MARPHASOL THẢO DƯỢC trộn vào thức ăn cho bò để nâng cao sức đề kháng, thường xuyên bổ sung các vitamin, khoáng cho bò.
6. Điều trị
Tẩy sán lá gan cho bò 1 lần/ 1 năm kết hợp tiêm tĩnh mạch TRYPA – HORSE
